Το ποτήρι έχει ξεχειλίσει και τα πράγματα πρέπει να λεχθούν με τ’ όνομά τους. Ειδάλλως θα αντιμετωπίσουμε όλοι, ανεξαρτήτως απόψεων και τοποθετήσεων, τη γελοιοποίηση. Γιατί δεν είναι δυνατόν, σ’ ένα ρεύμα όπως είναι η Σπίθα, που προπαγανδίσει την άμεση δημοκρατία και την ηθική αναγέννηση του λαού μας, κάθε ιδεολογικο-πολιτικός αγώνας να διεξάγεται, όχι μ’ επιχειρήματα αλλά με ύβρεις και κατηγορίες περί προδοσίας που –πραγματικά– παραπέμπουν στο εσωκομματικό κλίμα των ολοκληρωτικών κομμάτων του μεσοπολέμου.
Αν δεν φροντίσουμε, επομένως, να πραγματοποιήσουμε ένα ποιοτικό άλμα, ακόμα και στον τρόπο που διαφωνούμε, θα καταλήξουμε φαιδροί, βουλιάζοντας σε μια τεράστια αντίφαση μεταξύ λόγων και έργων. Και να είμαστε σίγουροι ότι τότε, κι επειδή πλέον ο ελληνικός λαός αναγκάστηκε έστω και στο παρά 5΄ να ξυπνήσει και να πάψει να τρώει κουτόχορτο, δεν θα έχουμε που να κρυφτούμε.
Επομένως, ας αφήσουμε τη λάσπη και το τσιμέντο, τα υλικά που χτίζουν μια οπαδική αντίληψη για την πολιτική, παράμερα, και ας ασχοληθούμε με το πραγματικό διακύβευμα των προβλημάτων που ξεπήδησαν μέσα από την συνδιάσκεψη.
Οι ενστάσεις που προέκυψαν μέσα από τη συνδιάσκεψη, είναι βαθύτατα πολιτικές και έχουν να κάνουν τόσο με τον τρόπο με τον οποίον κατατέθηκαν οι προτάσεις του Μίκη Θεοδωράκη, όσο και με το ίδιο το περιεχόμενο τους.
Πρώτον, επί της διαδικασίας, είναι όντως πρωτοφανέστατο στα παγκόσμια πολιτικά χρονικά, η ατζέντα μιας συνδιάσκεψης να αλλάζει αιφνιδιαστικά κατά την διάρκεια των εργασιών της, με τους εκπροσώπους να καλούνται να ψηφίσουν άμεσα, μέσα σε λίγες ώρες, προτάσεις που δεν έχουν κατατεθεί καν στη βάση για συζήτηση.
Είναι, εξίσου πρωτοφανές, να παίρνει αιφνιδιαστικά το λόγο «φίλος» της Κίνησης Πολιτών, ο κ. Μαριάς, κατά τη δεύτερη μέρα της συνδιάσκεψης, και εκτός οποιουδήποτε προγράμματος να καλεί την Κίνηση στη σύμπηξη Παλλαϊκού Μετώπου, και αυτή να ανταποκρίνεται άμεσα θέτοντας προς ψηφοφορία το αίτημα την ίδια μέρα, δίχως καν να έχει ενημερωθεί η ίδια η βάση.
Και βέβαια, πουθενά αλλού στον κόσμο και στην ιστορία, η συνδιάσκεψη μιας κίνησης δεν καλείται ξάφνου, και δίχως καμία εκ των προτέρων ενημέρωση ή ζύμωση, να αποφασίσει την μετεξέλιξη του οργανωτικού σχήματος σε «πολιτικό κίνημα».
Δεύτερον, είναι οι ενστάσεις επί του περιεχομένου. Κατ’ αρχάς, ένα πολυδαίδαλο οργανωτικό σχήμα, με αλλεπάλληλες βαθμίδες και εκπροσωπήσεις, απομακρύνεται από το αμεσοδημοκρατικό πρότυπο της Κίνησής μας. Και είναι πραγματικά άσχημο, τη στιγμή που ακόμα και αυτά τα κόμματα που λειτουργούν μέσα στον πυρήνα του συστήματος, να εκλέγουν τα κεντρικά τους όργανα απευθείας από τη βάση, μέσω συνεδρίων, κι εμείς να εμμένουμε σ’ ένα σχήμα έμμεσης εκπροσώπησης που έρχεται από παλαιότερες εποχές.
Ύστερα, τίθεται και ζήτημα πολυπλοκότητας της δομής. Γιατί οι πολλαπλές βαθμίδες και οι αλλεπάλληλες εκπροσωπήσεις συγκροτούν έναν εκτεταμένο γραφειοκρατικό μηχανισμό, γεγονός που ενέχει το κίνδυνο να βυθιστεί η Κίνησή μας στην εσωστρέφεια και τον «οργανωτισμό», ν’ ασχολούνται δηλαδή τα μέλη μας συνέχεια με τις ατέρμονες εσωτερικές διαδικασίες χάνοντας την επαφή μας με την κοινωνία.
Τέλος, στο ζήτημα του παλλαϊκού μετώπου οι ενστάσεις είναι δύο. Αφ’ ενός, επί του συγκεκριμένου, διότι πολλοί άνθρωποι δεν εμπιστεύονται τον κ. Μαριά· έναν άνθρωπο που μέχρι τις αρχές του 2010, ήταν επιστημονικός σύμβουλος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ, επικεφαλής της παράταξης του κυβερνώντος κόμματος στη Νομαρχία Φθιώτιδας, που παραιτήθηκε εν συνεχεία από το κυβερνητικό κόμμα και φλέρταρε με διάφορα σχήματα και πρωτοβουλίες της κεντροαριστεράς, και που μέχρι τον Απρίλιο του 2011 δήλωνε ότι δεν έχει «ουδεμία σχέση» με τον Μ.Θ. και τη Σπίθα (Αυγή 14.04.2011) . Κι αυτό γιατί η συγκεκριμένη διαδρομή, και οι κινήσεις του μέχρι τώρα, δείχνουν ότι κινείται στην «συστημική αντιπολίτευση», στο κομμάτι εκείνο του «παλιού πολιτικού κόσμου» που γυρεύει αν επιβιώσει την επαύριον της μνημονιακής καταστροφής έχοντας επιτύχει έγκαιρα ένα «αντιμνημονιακό λήφτιγνκ».
Κι αυτός είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος μιας «βιαστικής» μετωπικής συγκρότησης στην χώρα μας σήμερα. Ότι θα έχει ασθενική βάση, ότι θα είναι ξεκομμένη από τις πραγματικές κινηματικές διεργασίες που σήμερα συντελούνται στις πλατείες και που βρίσκονται πιο πίσω από το επίπεδο που θέλουν να κινηθούν τα πολιτικά μέτωπα. Κι ότι ως εκ τούτου, θα συγκροτηθούν εν κενώ και δίχως κανένα έλεγχο «από τα κάτω», πράγμα που αυτόματα ευνοεί τους τυχοδιώκτες, τους καιροσκόπους και τους διάφορους ματαιόδοξους να κυριαρχήσουν γρήγορα στο εσωτερικό τους. Και τούτο είναι πολύ επικίνδυνο σήμερα στη χώρα μας, γιατί όντως βρισκόμαστε σε φάση πολλαπλής κρίσης, όλοι οι πολιτικοί χώροι βρίσκονται σε κατάρρευση, ενώ ο κόσμος αισθάνεται επιτακτική ανάγκη να πιστέψει κάπου: Σ’ αυτό ακριβώς το κενό είναι που επωάζονται τα «νέα όπια του λαού» και οι ψευδοπροφήτες. Και γι’ αυτό ακριβώς το λόγο θα πρέπει να προφυλάξουμε την Κίνησή μας και τον κόσμο που μας ακολουθεί πέρα από τα φαντάσματα της μεταπολίτευσης.
Αυτές ακριβώς οι ενστάσεις ήταν που ανάγκασαν πολλούς από τους εκπρόσωπους που μετείχαν στη συνδιάσκεψη να δηλώσουν ότι επιθυμούν να επιστρέψουν στις Σπίθες τους, να συζητήσουν τις εξελίξεις, και να οριστικοποιήσουν τις αποφάσεις τους μέσα από ένα μαζικό συνέδριο, το Φθινόπωρο, το οποίο θα οργανωθεί με κάθε τύπο και διαδικασία που απηχεί στις αρχές της Άμεσης Δημοκρατίας.
Αυτό που αποφασίστηκε εν τέλει προφύλαξε τη δημοκρατική φυσιογνωμία και χαρακτήρα της Κίνησης. Διότι είναι σαφές, το ότι εάν αυτές οι εισηγήσεις εγκρίνονταν από αυτή τη συνδιάσκεψη και όχι από Συνέδριο, τότε θα είχαμε τεράστιο πρόβλημα ως Σπίθα να εξηγήσουμε την τεράστια αντίφαση μεταξύ της Άμεσης Δημοκρατίας που ζητάμε θεωρητικά, και της ίδιας της πραγματικότητάς μας.
Επίσης, οι αποφάσεις της συνδιάσκεψης, κινούνται σ’ ένα ξεκάθαρα ενωτικό και δημοκρατικό κλίμα. Η συγκρότηση μιας υποτυπώδους οργανωτικής επιτροπής για το Συνέδριο, που πραγματοποιήθηκε δίχως καμία ψηφοφορία και αποκλεισμό, από όποια Σπίθα ήθελε να δηλώσει έναν εκπρόσωπό της, δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα, καθώς περιμένει την έγκριση όλων των Σπιθών και του ίδιου του Μίκη για να προχωρήσει. Δεν πρόκειται, δηλαδή, για ένα όργανο κλειστό που αποκλείει κάποιους, και η σύστασή του είχε καθαρά συμβολικό χαρακτήρα, πραγματοποιήθηκε για να εκφράσει την βούληση του σώματος να προχωρήσει σε απτές αποφάσεις, ώστε να μην καταλήξουμε με μια συνάντηση που ήταν μόνο λόγια.
Το στοίχημα που τίθεται από εδώ και πέρα, είναι να γίνει πραγματική πολιτική συζήτηση επί της ουσίας των προτάσεων του Μίκη Θεοδωράκη. Είναι ο μόνος δρόμος που θα κάνει την Κίνησή μας να ωριμάσει, και να περάσει το στάδιο όπου η βάση των Σπιθών έτρεχε πίσω από τις εξελίξεις, όποιες κι αν ήταν αυτές.
Όπως είπαμε και στην αρχή, τροχοπέδη σ’ αυτή την εξέλιξη, είναι όσοι θέλουν να εκτρέψουν έναν πραγματικό πολιτικό διάλογο, σε κραυγές εναντίον υποτιθέμενων «προδοτών» και «σκοτεινών συνωμοτών».
Οι αντιδράσεις όλων αυτών, δεν είναι καν ένα τραγικό λάθος. Για να τις κατανοήσουμε, θα πρέπει να τις τοποθετήσουμε στο πλαίσιο μέσα από το οποίο ξεπηδούν. Τόσο για να τις κατανοήσουμε καλύτερα, όσο και να αντιληφθούμε το τι βαθύτερο εκφράζουν.
Η αδράνεια είναι μια από τις αποφασιστικές δυνάμεις της Φύσης και κατέχει περίοπτη θέση στη φυσική. Μπορεί ο παλιός κόσμος να τελειώνει μπροστά στα μάτια μας, αλλά έχει ποτίσει με τα στοιχεία του, όλους τους ανθρώπους, ακόμα και εκείνους που είναι ταγμένους στην υπέρβασή του. Η μεταπολίτευση μπόλιασε τους ανθρώπους με συγκεκριμένες αντιλήψεις για την πολιτική και εν γένει τη συλλογική ζωή. Ήταν η εποχή των πυραμίδων, των Φαραώ, της προσωπολατρίας, της παραπλάνησης, του τύπου και όχι της ουσίας –και όπως κάθε εποχή που παραμερίζει το στοιχείο της ιδεολογίας και το πραγματικό βάθος της πολιτικής, ήταν και περίοδος όπου άνθιζαν οι καιροσκοπισμοί, η ανέλιξη επί πτωμάτων, οι χαμαιλέοντες κάθε είδους. Αυθόρμητα, πίσω από αυτές τις αντιδράσεις, σ’ αυτούς τους ανθρώπους, επικρατεί η πλευρά του παλιού κόσμου, οι δυνάμεις της αδράνειας.
Εάν μας συμπαρασύρουν σ’ αυτή την υποστροφή, τα όνειρα και οι ελπίδες μας για το νέο θα μαρμαρώσουν, σαν τη σύζυγο του Λωτ.
Επιτέλους, εμείς, ο ελληνικός λαός δεν θέλουμε μια νέα εκδοχή του πάλαι φιλολαϊκού ΠαΣοΚ. Τότε, οι άνθρωποι, αφού είχαν περάσει δεκαετίες αδικιών μετά τον εμφύλιο, και διψούσαν για κοινωνική δικαιοσύνη, το αίτημα για σοσιαλισμό ήταν στις καρδιές και στα χείλη όλων. Το πήρε το ΠΑΣΟΚ, και με τα όργια που διέπραξε, κατάφερε να εξαντλήσει ακόμα και την ίδια τη λέξη, να την καταστήσει συνώνυμο της εξαπάτησης και του ψεύδους. Τώρα εμείς, μένουμε βουβοί, όταν θέλουμε να εκφράσουμε την ανάγκη για κοινωνική δικαιοσύνη, γιατί ακριβώς το πολιτικό προσωπικό της μεταπολίτευσης μας βίασε τα οράματα.
Σήμερα, ο κόσμος έχει μπουχτίσει από την αδικία, την ατιμωρησία, και την ασυδοσία των ισχυρών, και γι’ αυτό το αίτημα για άμεση δημοκρατία δονεί στις πλατείες των αγανακτισμένων. Θα ήταν τραγικό έγκλημα εμείς, να επαναλάβουμε τα ίδια εγκλήματα του παρελθόντος, και να διαδεχθούμε τον παλιό κόσμο, στο βιασμό των λέξεων και των οραμάτων.
Υ.Γ.1. Όσο για τον κύριο Ιακωβίδη, δεν χρειάζεται να του απαντήσει κανείς, αρκεί να τον γνωρίσει καλύτερα για να κατανοήσει το είδος της σύγχυσης στην οποία τελεί. Για την ιστορία, αξίζει να πούμε ότι το ντεμπούτο του στις Σπίθες της Θεσσαλονίκης, συνοδεύτηκε τότε από ένα αλήστου μνήμης οργανωτικό σχέδιο, το οποίο επικαλούνταν στον πρόλογό του, αποσπάσματα από το έργο του Γκέμπελς για την προπαγάνδα. Βεβαίως, τότε, η κατακραυγή υπήρξε ομόφωνη, και δικαιολογήθηκε πως επρόκειτο για σφάλμα της γραμματέως του. Τώρα, χρησιμοποιεί τις μεθόδους που τότε επικαλούνταν, για να δημιουργήσει εντυπώσεις.
Γι' αυτό και είναι τουλάχιστον αντιφατικό, μια κίνηση που μάχεται για την αξιοκρατία και την «δίκαιη ανισότητα», να προβάλει μέσα από την κεντρική της σελίδα τις ασχήμιες του συγκεκριμένου κυρίου. Όταν, εξάλλου, λέμε ότι κατά την διάρκεια επαναστατικών περιόδων, οι «έσχατοι έσονται πρώτοι», εννοούμε βεβαίως τους ταπεινούς και καταφρονεμένους και όχι όσους έρχονται τελευταίοι σε ηθική και δεοντολογία..
Γιώργος Ρακκάς
Μέλος της 1ης Σπίθα Νέων Αθηνών
